Na koniec grudnia 2019 roku środki zarządzane przez krajowe fundusze inwestycyjne wyniosły blisko 268 mld zł wobec 257 mld zł na koniec roku poprzedniego – co oznacza wzrost o 4 %1.
W 2019 roku, zgodnie z szacunkami serwisu Analizy Online, saldo wpłat i wypłat do funduszy detalicznych oferowanych przez TFI na krajowym rynku było dodatnie i wyniosło 1,6 mld zł. Rynek finansowy reagował na wydarzenia gospodarcze zgodnie z przewidywaniami. Po słabym 2018 roku nastąpiło odbicie. Wszystkie grupy funduszy inwestycyjnych zanotowały wzrost y/y, na szczególną uwagę zasługuje segment akcyjny i surowcowy.
Uruchomienie PPK nastąpiło 1 lipca 2019 roku i początkowo objęło największych pracodawców zatrudniających powyżej 250 osób. Od 1 stycznia 2020 roku obowiązkiem wprowadzenia PPK zostali objęci również pracodawcy zatrudniający powyżej 50 pracowników. Docelowo, od 1 stycznia 2021 roku, system będzie wprowadzony u wszystkich pracodawców (z wyjątkami wskazanymi w ustawie o PPK). PPK mają obsługiwać towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI), które posiadają zgody i zezwolenia na wykonywanie działalności w Polsce. Pracownicze Plany Kapitałowe to powszechny system oszczędzania dla pracowników realizowany przy współpracy z pracodawcami oraz państwem. PPK to system kapitałowy, który nie jest częścią systemu emerytalnego. Oszczędności na koncie pracownika są prywatne, na takiej samej zasadzie jak lokaty bankowe mogą być w każdej chwili wypłacone oraz są dziedziczone. Osoba oszczędzająca w ramach PPK będzie mogła swobodnie korzystać ze zgromadzonych środków na swoim rachunku po osiągnięciu 60 roku życia, bez względu na status aktywności zawodowej.
Oszczędności na rachunku PPK uczestnika pochodzą z trzech źródeł:
Wpłata podstawowa do PPK wyniesie 2% miesięcznego wynagrodzenia, stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od uczestnika programu i 1,5% wynagrodzenia, stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe od pracodawcy. Poza tym, w umowie o zarządzanie PPK, pracodawca będzie mógł zadeklarować dokonywanie wpłaty dodatkowej w wysokości do 2,5%. Oznacza to, że pracodawca każdemu pracownikowi będzie dodawał przynajmniej 1,5% ale nie więcej niż 4%. Uczestnik PPK będzie mógł także zadeklarować wpłatę dodatkową do 2%, co daje łącznie maksymalnie 4% (wpłata podstawowa i dodatkowa). W efekcie, na konto pracownika w PPK może wpłynąć łączna kwota od 3,5% do 8% wynagrodzenia. Prowadzenie PPK będzie wliczone w koszty uzyskania przychodu.
Oszczędności w ramach PPK inwestowane będą w fundusze zdefiniowanej daty, czyli fundusze z określoną datą docelową inwestycji, która jest zbliżona do momentu przejścia na emeryturę. W zależności od wieku uczestnika poziom ryzyka będzie ograniczany – na początku środki będą inwestowane w aktywa o większym stopniu ryzyka (np. akcje), aby z czasem automatycznie zmieniać się w bezpieczniejsze (np. obligacje). Dzięki precyzyjnie określonej polityce inwestycyjnej funduszy zdefiniowanej daty rośnie bezpieczeństwo związane z zarządzaniem środkami w ramach PPK. Podmiot oferujący PPK powinien dać możliwość gromadzenia środków w co najmniej ośmiu różnych funduszach zdefiniowanej daty przeznaczonych dla różnych roczników osób zatrudnionych. Każdy fundusz zdefiniowanej daty zobowiązany jest lokować środki zgromadzone w PPK zgodnie z interesem uczestników PPK, dążąc do zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności dokonywanych lokat oraz przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego.
Na 31 grudnia 2019 roku wartość aktywów netto funduszy zdefiniowanej daty (PPK) wyniosły 84,7 mln zł.
Liczba pracowników | Data określenia liczby pracowników | Data rozpoczęcia stosowania przepisów |
Co najmniej 250 | 31 grudnia 2018 | 1 lipca 2019 |
Co najmniej 50 | 31 czerwca 2019 | 1 stycznia 2020 |
Co najmniej 20 | 31 grudnia 2019 | 1 lipca 2020 |
Pozostałe podmioty | Nie dotyczy | 1 stycznia 2021 |
Podmioty sektora finansów publicznych | Bez względu na wielkość podmiotu liczoną liczbą osób zatrudnionych | 1 stycznia 2021 |
W ramach Grupy PZU, działalność na rynku funduszy inwestycyjnych prowadzi Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych PZU (TFI PZU). Oferuje ono produkty i usługi zarówno dla klientów indywidualnych, jak i instytucjonalnych – w tym dodatkowe programy inwestycyjno-oszczędnościowe w ramach III filaru systemu ubezpieczeń społecznych: Indywidualne Konta Emerytalne (IKE), Pracownicze Plany Oszczędnościowe (PPO), Pracownicze Programy Emerytalne (PPE), Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK), Zakładowe Programy Inwestycyjne (ZPI) oraz Grupowe Plany Emerytalne (GPE), w ramach których dostępne są dodatkowo Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE).
Na koniec 2019 roku TFI PZU posiadało w swej ofercie 36 funduszy i subfunduszy oraz 8 subfunduszy w ramach PPK. W ostatnim roku miał miejsce dalszy rozwój funduszy pasywnych inPZU SFIO dostępnych na platformie inpzu.pl. TFI PZU oferuje również usługę zarządzania aktywami na zlecenie.
Na 31 grudnia 2019 roku, TFI PZU zarządzało aktywami netto w wysokości 21,2 mld zł., co oznacza 7,9% udział w rynku. Tym samym jest to jedno z największych Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych w Polsce – na 31 grudnia 2019 roku zostało sklasyfikowane na czwartej pozycji w Polsce według raportów IZFiA (Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami). TFI PZU jest także liderem w segmencie pracowniczych programów emerytalnych wśród instytucji działających na tym rynku – z aktywami netto w wysokości 6,1 mld zł. Natomiast środki zgromadzone w funduszach PPK na 31 grudnia 2019 roku wyniosły 9 mln zł, co oznacza 10,5% udziału w rynku.
Na koniec 2019 roku poziom aktywów netto funduszy zarządzanych przez TFI PZU wynosił 21,2 mld zł. i był wyższy o 7% od stanu z końca 2018 roku. W obszarze najpopularniejszych rozwiązań należy zwrócić uwagę na przyrost aktywów w funduszu PZU Obligacji Krótkoterminowych (d. PZU Oszczędnościowy) +635 mln zł, PZU PD Polonez +687 mln zł, PZU Dłużny Rynków Wschodzących +163 mln zł, PZU FIZ Sektora Nieruchomości 2 +142 mln zł, PZU Dłużny Aktywny +134 mln zł, PZU Stabilnego Wzrostu MAZUREK +126 mln zł.
Fundusze w których aktywa netto zanotowały największy spadek na koniec 2019 roku to: PZU FIZ Dynamiczny, PZU SFIO Universum, PZU FIZ Forte.
Na zmianę wartości aktywów poszczególnych funduszy największy wpływ miały:
Kondycja rynku funduszy inwestycyjnych i ich wyniki zależeć będą przede wszystkim od:
1 IZFiA, dane o aktywach na 31 grudnia 2019 r.